Σοκολατοποιΐα ΙΟΝ:
Το χρήμα δεν αγοράζει
τους κόπους μιας ζωής
Το χρήμα δεν αγοράζει
τους κόπους μιας ζωής
ΙΟΝ η 80χρονη σοκολατοποιΐα που λέει “όχι” στους μνηστήρες. Η άγνωστη ιστορία των ιδρυτών της εταιρείας που πιστεύουν πως το χρήμα δεν αγοράζει τους κόπους μιας ζωής.
Πήρε το όνομά της από το «ίον το εύοσμο», το μενεξέ, πριν από 80 χρόνια. Παρά την ηλικία της, η σοκολατοποιία ΙΟΝ αποτελεί πολύφερνη νύφη στον κλάδο των τροφίμων, αφού διαθέτει.... και υγιή οικονομικά μεγέθη και ορισμένα από τα ισχυρότερα brands σοκολάτας και γλυκισμάτων. Ωστόσο, ο κ. Γιάννης Κωτσιόπουλος και ο κ. Γιώργος Καρκαζής –πρώτα αδερφικοί φίλοι και μετά συγγενείς– οι οποίοι τη διοικούν από τις αρχές της δεκαετίας του ’50, δεν ψάχνουν για γαμπρό, πόσο μάλλον για ξένο πολυεθνικό όμιλο.
Από τα Λιθοβούνια ο πρώτος και από τις Ρίζες Τεγέας της Αρκαδίας ο δεύτερος, σπούδασαν μαζί οικονομικές επιστήμες στην Αθήνα και ανέλαβαν την ευθύνη ανάπτυξης της εταιρείας, φέρνοντάς την ισχυρή στον 21ο αιώνα. Τον όρκο φιλίας που έδωσαν ως νεαροί δεν τον πρόδωσαν ποτέ, όπως και ποτέ δεν προσέλκυσαν κανένα φλας επάνω τους. Και ίσως να είναι και οι μοναδικοί Έλληνες επιχειρηματίες η φωτογραφία των οποίων είναι πραγματικά… συλλεκτική.
Η υπόθεση «διαδοχή» στην ηγέτιδα βιομηχανία σοκολάτας, τα μερίδια αγοράς της οποίας σε κάποιες κατηγορίες υπερβαίνουν και το 30%, έρχεται συχνά στις συζητήσεις παραγόντων του κλάδου, καθώς ο κ. Κωτσιόπουλος, ο αειθαλής και ακούραστος επιχειρηματίας, διανύει και ο ίδιος την όγδοη δεκαετία της ζωής του.
Και όντως, η επόμενη γενιά της ΙΟΝ δείχνει σταδιακά να προετοιμάζεται για να αναλάβει τα ηνία, αφού τα τελευταία χρόνια αποκτούν πιο ενεργό ρόλο τα ανίψια του, με πιο προβεβλημένη την Κωνσταντίνα Κωτσιοπούλου, η οποία είναι μέλος του Δ.Σ. και μετέχει και στο γενικό συμβούλιο του ΣΕΒ. Ίσως δε, όπως σχολιάζεται στους επιχειρηματικούς κύκλους, η ιστορία να επαναληφθεί στην οικογένεια: Ο νυν πρόεδρος Γιάννης Κωτσιόπουλος διαδέχθηκε στην ΙΟΝ τον θείο του, Κωνσταντίνο, ο οποίος ουσιαστικά «έχτισε» από το μηδέν τη βιομηχανία. Και εκείνος πιθανότατα θα περάσει τη σκυτάλη στα δικά του ανίψια.
Το σίγουρο είναι ότι η παρούσα διοίκηση της ΙΟΝ παραμένει πιστή σε ένα δόγμα: «Δεν πουλάμε σε ξένους». Τι κι αν κατά καιρούς πυροδοτούνται σενάρια, όπως στο παρελθόν με τη Nestle ή τη Vivartia ή έχουν υπάρξει επαφές, όπως συνέβη το 1997, με την αμερικανική RJR Nabisco; Ο κ. Κωτσιόπουλος είναι μάλλον «αγύριστο κεφάλι» ή απλώς ένας από τους τελευταίους Έλληνες βιομηχάνους της παλιάς σχολής, όπως συνηθίζουν να λένε στην αγορά, που ο κόπος μιας ζωής δεν πληρώνεται με κανένα χρηματικό τίμημα ή υπεραξία.
Πιθανολογείται πως η είσοδος της Kraft Jacobs Suchard στην ΙΟΝ από το… παράθυρο στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και οι πιέσεις της για να πάρει τον πλήρη έλεγχο της εταιρείας, έχοντας ήδη εξαγοράσει την έτερη ελληνική σοκολατοβιομηχανία, την Παυλίδης, «γαλβάνισαν» τον Αρκά επιχειρηματία, που ακόμη και σήμερα βρίσκεται στο γραφείο του ατελείωτες ώρες.
Ηταν 1988, όταν το 24,5% των μετοχών της ΙΟΝ, που βρισκόταν εκτός ελέγχου των δύο ανδρών, πουλήθηκε στην Kraft Jacobs Suchard (KJS). Σχεδόν δέκα χρόνια κράτησε η μάχη για την… κυριαρχία, με τους Έλληνες να κερδίζουν την πολυεθνική, επανακτώντας το 100% των μετοχών. Λέγεται μάλιστα, ότι οι ιθύνοντες της Παυλίδης είχαν… προειδοποιήσει το βασικό τους μέτοχο να μην εμπλακεί στην ΙΟΝ, ενώ επίσης, κοινό μυστικό αποτελεί την αγορά ότι Κωτσιόπουλος – Καρκαζής πλήρωσαν ακριβώς το τίμημα που επιθυμούσαν για το ένα τέταρτο της εταιρείας τους.
Ίσως γι’ αυτό η ιστορική σοκολατοβιομηχανία δεν εισήχθη ποτέ στο Χρηματιστήριο για να αντλήσει κεφάλαια, αλλά χρηματοδότησε και εξακολουθεί να στηρίζει την ανάπτυξή της σε ίδιους πόρους και μέσω τραπεζικού δανεισμού.
Αν αυτή τη φιλοσοφία συμμερίζεται και η νέα γενιά Κωτσιόπουλων, είναι κάτι που μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει, χωρίς κανείς να μπορεί να αποκλείσει μια συμμαχία από το εσωτερικό. Άλλωστε, στο παρελθόν η ΙΟΝ είχε συνεργαστεί με τη Δέλτα στο κομμάτι του παγωτού και από το 2008 με την Κρι – Κρι. Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για μια εταιρεία με σημαντική υπεραξία, διαθέτοντας από τα καλύτερα χρηματοοικονομικά στοιχεία στον κλάδο της: Έκλεισε το 2008 με καθαρά κέρδη 3 εκατ. ευρώ και με κύκλο εργασιών 103,9 εκατ. ευρώ, ενώ περίπου το 10% της παραγωγής της ετησίως εξάγεται σε Κύπρο, Βαλκάνια, Αίγυπτο και Β. Αμερική. Οι ιδιοκτήτες της ΙΟΝ αρνούνται πεισματικά τα φώτα της δημοσιότητας, αφού θεωρούν πως τα προϊόντα τους τα λένε όλα…
Μεταπολεμική… σοκολάτα αμυγδάλου
Ήταν αρχές της δεκαετίας του ’30, όταν μια παρέα φίλων από το Νέο Φάληρο αποφάσισε να ασχοληθεί με την παρασκευή σοκολάτας, ιδρύοντας την ΙΟΝ και το εργοστάσιο στην οδό Πειραιώς. Πέντε χρόνια μετά, η ΙΟΝ ενώθηκε με τη βιομηχανία παραγωγής καραμέλας και ζαχαρωτών NASKO, την οποία είχαν οι επιχειρηματίες Νασιόπουλος και Κωτσιόπουλος.
Με τζίρους πάνω από 100 εκατ. ευρώ, η ΙΟΝ συνεχίζει μέχρι σήμερα την επιχειρηματική της πορεία που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’30
Ο Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος αποδεικνύεται εξαιρετικά ικανός και μέσα σε λίγα χρόνια εξαγοράζει εξολοκλήρου και τις δύο εταιρείες. Η ΙΟΝ θα αντιμετωπίσει το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και θα σταθεί στα πόδια της, λανσάροντας, το 1947, την σοκολάτα αμυγδάλου, την περίφημη «πρώτη σου αγάπη και παντοτινή». Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 στην εταιρεία μπαίνει ο Γιάννης Κωτσιόπουλος και ο ξάδερφός του Γιώργος Καρκαζής. Το 1956 ιδρύουν την εμπορική εταιρεία «Αφοί Ι. Κωτσιόπουλοι Α.Ε.», η οποία αναλαμβάνει την αποκλειστική διάθεση των προϊόντων, δημιουργώντας τις βάσεις για το δίκτυο πωλήσεων του ομίλου.
Από τη δεκαετία του ’60 οι δύο άντρες «διαβλέπουν» τη δύναμη της επικοινωνίας, επενδύοντας στη διαφήμιση, αρχικά την έντυπη και στη συνέχεια και στα τηλεοπτικά σποτ, με αποτέλεσμα η ετήσια διαφημιστική δαπάνη της εταιρείας σήμερα να υπερβαίνει τα 4 εκατ. ευρώ. Το 1975 ολοκληρώνεται η επένδυση στην Άρτα με την κατασκευή του εργοστασίου παρασκευής γκοφρέτας, εμπλουτίζοντας την γκάμα προϊόντων. Έπεται η εξαγορά των εταιρειών ΙΝΤΕΡΙΑ Α.Ε., που παράγει τη σοκοπάστα Nucrema, και το 1999 της σοκολατοποιίας Mabel.
[Ρόη Χάικου, Κεφάλαιο].
Το είδαμε εδώ