Η Ζάκυνθος είναι ένα νησί, το οποίο βρισκόταν επί χρόνια υπό την κατοχή των Βενετών Ιταλών, με αποτέλεσμα να αφήσουν το στίγμα τους, στις παραδώσεις, τα ήθη και τα έθιμα του νησιού. Ακόμα, και οι Ζακυνθινοί υιοθέτησαν πολλά από τα έθιμα των Βενετών. Ένα απ’ αυτά είναι και ο Βενετσιάνικος γάμος.
Αυτόν τον γάμο δεν μπορούσαν, όπως είναι φυσικό, να τον κάνουν όλοι οι κάτοικοι του νησιού τότε. Αυτοί που μπορούσαν να τον κάνουν, ήταν οι Κόντιδες ή αλλιώς οι Ευγενείς του νησιού, οι οποίοι είχαν την οικονομική δυνατότητα αλλά και την διάθεση να δείξουν σε όλους στους άλλους, την οικονομική τους δύναμη, την κοινωνική τους θέση αλλά και την εξουσία που είχαν στην τοπική κοινωνία.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ένας γάμος ανάμεσα στις Αρχοντικές οικογένειες του νησιού, να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα εκείνης της εποχής. Η προετοιμασία για έναν τέτοιο γάμο άρχιζε πολύ καιρό πριν, καθώς η νύφη και οι υπόλοιπες γυναίκες που ήταν καλεσμένες στο γάμο, έπρεπε να αρχίσουν να ράβουν, τα εντυπωσιακά τους, φορέματα ώστε να είναι έτοιμες και να κάνουν πρόβες πολύ πριν το γάμο.
Το ίδιο ισχύει και για άντρες καθώς και αυτοί έπρεπε να είναι απολύτως έτοιμοι καθώς οι ενδυμασίες έπρεπε να ήταν ανάλογες της κοινωνικής τους θέσης. Πλέον ο Βενετσιάνικος γάμος, αποτελεί για την Ζάκυνθο μια λαογραφική εθιμοτυπική παράσταση, η οποία από το καρναβάλι του 2004 και μετά αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Ζακυνθινού καρναβαλιού. Το τελευταίο Σάββατο του καρναβαλιού, σημαίνει για κάθε Ζακυνθινό ότι είναι η μέρα του Βενετσιάνικου γάμου. Εκατοντάδες Ζακυνθινοί πολίτες συμμετέχουν σε αυτό το δρώμενο, που φανερώνει την ποιότητα του πολιτισμού του νησιού. Οι σημερινοί πολίτες του Τζάντε, αγαπούν αυτό το έθιμο και το περιμένουν πως και πως κάθε χρόνο, είτε για να συμμετάσχουν είτε για να το απολαύσουν.
Ο Βενετσιάνικος γάμος αποτελεί ένα δρώμενο, που μας μεταφέρει την φαντασία μας, στον 16ο αιώνα.. Η μεγαλειώδης πομπή του Βενετσιάνικου γάμου, αρχίζει από τη πλατεία του Αγίου Παύλου, στην δυτική πλευρά της πόλης, στην συνέχεια διασχίζει την Αλεξάνδρου Ρώμα, η οποία είναι ο πιο ιστορικός δρόμος της πόλης και καταλήγει σε μια από τις κεντρικές πλατείες της Ζακύνθου, την πλατεία του Αγίου Μάρκου. Εκεί είναι στημένη μια σκηνή, στην οποία καταλήγει όλη η πομπή του γάμου. Στην συνέχεια γίνεται, με τις απαραίτητες τιμές, η τελετή του γάμου παρουσία του νοδάρου(συμβολαιογράφου). Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγαλειώδη πομπή του γάμου ανοίγει με τυμπανιστές και σημαιοφόρους. Ακολουθούν οι νεόνυμφοι και οι κοντινοί συγγενείς τους.
Η νόνα (γιαγιά) μεταφέρεται μέσα σε λεντίκα (κλειστό φορείο εξαιρετικής τέχνης μέσα στο οποίο μετέφεραν τους ευγενείς) ενώ ακολουθούν τα σεντούκια της νύφης με τα προικιά. Την πομπή πλαισιώνουν οι προσκεκλημένοι, οι οποίοι φορούν ακριβή αντίγραφα στολών του 16ου αιώνα, ενώ κορίτσια κρατούν κάνιστρα με ροδοπέταλα και μπομπονιέρες. Στην συνέχεια ακολουθεί το γαμήλιο γλέντι, με αναγεννησιακούς χορούς και πολλά τοπικά παραδοσιακά εδέσματα όπως είναι τα ζαχαροκούκα (κουφέτα), ορτζάδες ( σουμάδα) και πάντολες (παντεσπάνι).
Ας ελπίσουμε ότι αυτό το έθιμο, που αποτελεί σταθμό για την σύγχρονη ιστορία της Ζακύνθου καθώς συνδέει την Ζάκυνθο του 16ου αιώνα με την σημερινή, να μην χαθεί στο πέρασμα των χρόνων και ότι και οι επόμενες γενιές των Ζακυνθινών θα συνεχίσουν να διοργανώνουν τον Βενετσιάνικο γάμο στο Τζάντε.
Κείμενο - Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Συνετός
Από ΑΠΕ-ΜΠΕ
