Δείτε τα πιο περίεργα!
κρέμασμα της αγριοκρεμμύδας, φυτό μεγάλης αντοχής.
Από φόβο για τα μελλούμενα γίνεται και το ποδαρικό, η υποδοχή του πρώτου προσώπου που θα μπει στο σπίτι μας όταν αλλάξει ο χρόνος. Μικρά παιδιά και γενικά καλορίζικοι άνθρωποι προσκαλούνταν να κάνουν ποδαρικό, ώστε η οικογένεια να απαλλαχτεί από οτιδήποτε κακό.
Την καλοτυχία τη χρονιά που έρχεται επιδιώκουν και όσοι παίζουν χαρτιά ή τυχερά παιχνίδια, έθιμο που σχετίζεται με την ανάγκη της πρόγνωσης του μέλλοντος, όπως και άλλες, λιγότερο γνωστές, συνήθειες.
Όπως για παράδειγμα η τοποθέτηση φύλλων ελιάς στο τζάκι ή κόκκων σιταριού στη στάχτη.
Το κάψιμό τους έδινε στοιχεία μαντέματος για την κατάσταση της υγείας των παρευρισκομένων κατά τη διάρκεια του νέου έτους κλπ. Η γαλοπούλα, ως βασικό φαγητό την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, ήρθε στην Ελλάδα από τη Βόρεια Ευρώπη.
Οι κάτοικοι εκεί αρχικά μαγείρευαν μεγάλα πουλιά για το γιορτινό γεύμα. Προτιμούσαν τους φασιανούς, τις χήνες και τα παγόνια. Όταν όμως δοκίμασαν τη γαλοπούλα, την καθιέρωσαν ως το κατεξοχήν πρωτοχρονιάτικο γεύμα.
Το έθιμο της γαλοπούλας έφτασε στην Ευρώπη από το Μεξικό το 1824 μ.Χ. Στην Ελλάδα παραδοσιακό φαγητό για την Πρωτοχρονιά ήταν το χοιρινό κρέας, όπως και για τα Χριστούγεννα.
Ο Αη-Βασίλης Ανήμερα την Πρωτοχρονιά οι ορθόδοξοι χριστιανοί γιορτάζουν τη μνήμη του Αγίου Βασιλείου από την Καισάρεια. Βεβαίως, στις βιτρίνες των καταστημάτων επικρατεί ένας άλλος Άγιος, ο οποίος έρχεται από την παγωμένη Λαπωνία, γνωστός ως Santa Claus.
Ο άγιος αυτός δεν έχει καμιά σχέση με τον δικό μας. Πρόκειται για τον Άγιο Νικόλαο. Ο δικός μας Άγιος Βασίλειος έρχεται την ημέρα της Πρωτοχρονιάς από την Καισάρεια και είναι ο φιλάνθρωπος επίσκοπος, ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, ενώ ο Santa Claus ήρθε από την Αμερική και ο σκοπός της ύπαρξής του ήταν να διαφημίσει γνωστό αναψυκτικό. Δημιουργός του, δε, υπήρξε ο Αμερικανός σκιτσογράφος Τόμας Ναστ, το 1862.
Η βασιλόπιτα
Η πίτα, που φτιάχνουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και κόβεται παρουσία όλων των μελών της οικογένειας, ή και άλλων συγγενών και φίλων, έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνορωμαϊκά έθιμα. Στα Κρόνια (εορτή του θεού Κ(Χ)ρόνου, που λατρευόταν στην Ελλάδα) και στα Σατουρνάλια (saturnalia) της Ρώμης έφτιαχναν γλυκά και πίτες, μέσα στα οποία έβαζαν νομίσματα και σε όποιον τύχαινε το κομμάτι ήταν ο τυχερός της παρέας.
Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε το έθιμο με τη βασιλόπιτα και την ιστορία του Άγιου Βασιλείου, ο οποίος για να προστατεύσει την περιφέρειά του, την Καισάρεια της Καππαδοκίας, από επιδρομή αλλόφυλων, έκανε έρανο και μάζεψε χρυσά νομίσματα και άλλα τιμαλφή για να τα δώσει στους εχθρούς, ώστε να τους δελεάσει και να μη λεηλατήσουν την περιοχή του.
Ο εχθρός, όμως, τελικά δεν κατόρθωσε να εισβάλει στην Καισάρεια και τα τιμαλφή έμειναν. Τότε, ο Μέγας Βασίλειος είπε να φτιάξουν μικρές πίτες – ψωμάκια, μέσα στις οποίες έβαζαν και ένα χρυσό νόμισμα, ή κάτι άλλο από όλα τα πολύτιμα πράγματα, που είχαν συγκεντρωθεί. Οι πίτες αυτές μοιράστηκαν σε όλους και ο καθένας κρατούσε ό,τι του τύχαινε.
Το έθιμο της βασιλόπιτας είναι πανελλαδικό και η καταγωγή της έχει ρίζες στην αρχαιότητα. Εορταστικούς άρτους για καλοτυχία παρασκευάζονταν κατά τη διάρκεια αρχαίων γιορτών. Επίσης, είναι γνωστές οι εξευμενιστικές προσφορές προς τους νεκρούς και τα πνεύματα. Βασιλόπιτα παρασκευαζόταν σε όλη τη χώρα, με παραλλαγές.
Στη Θεσσαλία, για παράδειγμα, έφτιαχναν πίτα με φύλλα. Μέσα έβαζαν λίγο κλήμα, τριφύλλι, καλαμπόκι, φασόλι, άχυρο. «Κάθε κομμάτι είχε και από κάτι και αυτό που τύχαινε στον καθένα σήμαινε ότι θα έπρεπε να τον απασχολήσει ως καλλιέργεια το επόμενο έτος ή απλά ότι θα πήγαινε καλά η συγκεκριμένη σοδειά τη χρονιά αυτή» σημειώνει ο κ. Ευάγγελος Καραμανές, ερευνητής του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, και συνεχίζει: «Στη Μικρά Ασία, όπου το πλαίσιο ήταν πιο αστικό, συνηθιζόταν το γλύκισμα ή το γλυκό ψωμί ζυμωμένο με διάφορα ζυμαρικά.
Στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία, όπου ο πληθυσμός ήταν πιο αγροτικός, έφτιαχναν τυρόπιτα ή κρεατόπιτα. Η πίτα ήταν το πιο συνηθισμένο φαγητό για τους ανθρώπους της περιοχής. Απλώς, στις γιορτές ήταν πιο πλούσιο γιατί έβαζαν μέσα κρέας κότας».
Με το κόψιμο της πίτας το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς, συνήθως από τον μεγαλύτερο της οικογένειας, η παράδοση της βασιλόπιτας ολοκληρωνόταν. Σήμερα συνεχίζει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού μας, ενώ η τελετή κοπή της μπορεί να συνεχιστεί καθ” όλη τη διάρκεια των πρώτων μηνών του χρόνου από σωματεία, ιδρύματα και οργανισμούς.
Ποδαρικό
Ίσως το πιο συνηθισμένο έθιμο σε όλη την χώρα είναι το «ποδαρικό». Οι περισσότεροι δίνουν σημασία στο ποιος θα είναι ο πρώτος άνθρωπος που θα μπει στο σπίτι μετά την αλλαγή του χρόνου, αφού ανάλογα με το αν είναι γουρλής ή γρουσούζης, επηρεάζει και την τύχη του σπιτιού για το έτος που έρχεται. Συνήθως, για ποδαρικό επιλέγεται το νεότερο μέλος ή το γηραιότερο μιας οικογένειας.
Σπάσιμο Ροδιού
Το σπάσιμο του ροδιού έχει επίσης στόχο την καλοτυχία των ανθρώπων του σπιτιού. Κανονικά σύμφωνα με το έθιμο ο νοικοκύρης πηγαίνει στην εκκλησία με ένα ρόδι στην τσέπη, ώστε να το λειτουργήσει ο παπάς. Γυρνώντας μετά στο σπίτι χτυπάει το κουδούνι, δεν επιτρέπεται να ανοίξει με το κλειδί και το σπάει στην είσοδο, όταν του ανοίξουν. Τα παιδιά μαζεμένα γύρω-γύρω κοιτάζουν αν οι ρώγες είναι τραγανές και κατακόκκινες. Όσο πιο γερές κι όμορφες είναι τόσο χαρούμενες κι ευλογημένες θα είναι οι μέρες που φέρνει μαζί του ο νέος χρόνος!
Κρεμύδα για γούρι
Το σκυλοκρέμμυδο ή κρεμύδα είναι συνηθισμένο φυτό στην Κρήτη, για αυτό χρησιμοποιείται εκεί για γούρι. Πρόκειται για ένα άγριο φυτό, που μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι. Τα ζώα δεν το τρώνε γιατί έχει δηλητήριο, όμως έχει την «μαγική» ιδιότητα να βγάζει άνθη ακόμα και αφού ξεριζωθεί. Για αυτό ο κόσμος πιστεύει ότι αυτή τη μεγάλη ζωτική του δύναμη μπορεί να τη μεταδώσει σε έμψυχα και άψυχα, γι” αυτό την πρωτοχρονιά κρεμούν σκυλοκρέμμυδο στα σπίτια τους.
Τάισμα βρύσης
Είναι ένα έθιμο που συναντάται κυρίως στην ηπειρωτική Ελλάδα. Εκεί κυρίως οι νεαρές κοπέλες παίρνουν μια στάμνα και πηγαίνουν στην βρύση του χωριού να την γεμίσουν. Πάνω τους έχουν μέλι και καρύδια, τα οποία τα αφήνουν στην βρύση (για να την ταΐσουν). Στην συνέχεια, οι γυναίκες γυρνούν αμίλητες στο σπίτι και ραντίζουν τα σπίτια. Όποια φτάσει πρώτη λένε ότι θα είναι η τυχερή της χρονιάς.
Βασιλόπιτα
Άλλο ένα έθιμο αρκετά διαδεδομένο είναι η κοπή της Βασιλόπιτας, η οποία συναντάται με παραλλαγές σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας. Πρόκειται για μια πίτα «δώρο» στον Άγιο Βασίλη και σύμφωνα με τους λαογράφους, το έθιμο έχει τις ρίζες του στο 1.500 μ.Χ. Πυροτεχνήματα Τα πυροτεχνήματα είναι ένα έθιμο που έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να επικρατεί. Εξαιτίας του θεάματος που προσφέρει έχει γίνει πολύ δημοφιλές.
Νερό που τρέχει
Τέλος, ένα ακόμα έθιμο, όχι και τόσο διαδεδομένο, αλλά απαραίτητο φέτος είναι το άνοιγμα της βρύσης. Μετά την αλλαγή του χρόνου, ανοίξτε τις βρύσες στο σπίτι και αφήστε το νερό να τρέξει, ώστε να έχετε αφθονία και πλούτο.
[Πηγή]
