Πέμπτη 20 Αυγούστου 2015

Το λέμε έτσι. Γιατί και πως. (γνωμικά - παροιμίες)

1) «Τον έπιασε στα πράσα» (έχω βρει μια πειστική μεν, αλλά… μερική ερμηνεία). Ας επιχειρήσουμε μια πληρέστερη προσέγγιση. Το «πράσο» είναι αυτούσια Ομηρική λέξη. «Πρασίη» ή «πρασιά», πάντα στον Όμηρο, είναι ο λαχανόκηπος (ο μπαξές), πρασοφόρος στο μεγαλύτερο μέρος του....

Μαζί με τα κοτέτσια (τα… ορνιθοφυλάκια), οι λαχανόκηποι ήταν οι πιο δημοφιλείς στόχοι των μικροκλεφτών της εποχής (κλεφτοκοτάδων).

Έτσι η φράση «πιάνω κάποιον στα πράσα (πρασιά)», τουλάχιστον στην αρχική-γενική της εννοιολογία, σήμαινε «είναι κλέφτης».

Δείτε και το ειρωνικό καθαρευουσιάνικο «συνελήφθη κλέπτων… οπώρας». Αυτό προέκυψε εξ αντανακλάσεως.
Και να πως: Οι… χαβιαρόβιοι της υψηλής κοινωνίας δεν θα μπορούσαν ποτέ να εκφρασθούν….

… χυδαϊστί (λαϊκά): πιάστηκε…. πράσα κλπ. Ά πα πα! Τέτοιες… λέξεις…!

Ωστόσο η παραστατικότητα της λαϊκής έκφρασης «πιάστηκε στα πράσα» τους γοήτευε.
Έτσι επινόησαν και υιοθέτησαν την δική τους ντιντίδικη ισόρροπη έκφραση:

(Ο λάτρης της λαϊκής γλώσσας, Εθνικός μας Ποιητής, ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ
θα την έλεγε… βρυκολακίστικη)

«συνελήφθη κλέπτων… οπώρας» (κατά το γνωστό παράλληλο, ή μάλλον κατά το γνωστό ενδεικτικό μιας ολόκληρης Τ Α Ξ Ι Κ Η Σ νοoτροπίας: Δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι. Τί ψωμί, τί παντεσπάνι).

2) Άλλη φράση:

''ρίχ” του στ΄ αυτιά" / «Σας ρίξαμε στ” αυτιά».

Σκληρή έκφραση.

(σας ταπεινώσαμε ΕΤΣΙ, σαν…. σκυλιά).

Ομηρικής… κατασκευής και προελεύσως και αυτή η έκφραση.

Το ιστορικό ( ΙΛΙΑΔΑ Φ 490….):

Η Ήρα δέρνει γελώντας (μειδιόωσα) την θεά του… κυνηγιού(!!!) Αρτέμιδα, χτυπώντας μάλιστα με μια…. δική της σαΐτα (οϊστόν) στ” αυτιά (παρ” ούατα), ενώ την… αποκαλεί «κύον» ή «κυνάμυια» (σκύλα ή σκυλόμυγα)

(Της συμπεριφέρεται με τρόπο απαράδεκτο, όπως το ίδιο απαράδεκτα θα συμπεριφερόταν ανάλογα σε ένα σκυλί).

Η Αρτέμιδα, αυτή η αγέρωχη… σαϊτορίχτρα, βέβαια ντρέπεται ιδιαίτερα (εντροπαλιζομένην), που εξευτελίζεται μ” αυτόν τον τρόπο. (με τα ίδια της όπλα).

Υ.Γ Συνέβαιναν αυτά τότε μεταξύ θεών.

Λίγο πριν η Αθηνά τσάκισε με πέτρα το σβέρκο του ΆΡΗ και έριξε ένα… ντιρέκτ (δεξιτερή χειρί) στην ερωμένη του ΑΦΡΟΔΙΤΗ. (δες και «παιδιαρίσματα θεών» στο chrisblog.gr)

Χρυσόστομος Τσιρίδης

[Πηγή]