“Όπως ακριβώς τονίζω στο νέο βιβλίο μου “Τα ένοχα μυστικά της Κατοχής” (βλ. και το ιστολόγιο aera2012.blogspot.gr), που κυκλοφόρησε, στα τελευταία χρόνια βιώνουμε ένα ιδιότυπο κατοχικό καθεστώς, που αν προχείρως συγκριθεί με την τελευταία ιστορική περίοδο κατά την οποία η χώρα μας τελούσε υπό ξενική κατοχή, μεταξύ 1941 και 1944, θα διαπιστώσουμε πολλές ομοιότητες.
Ίσως η πιο σημαντική ομοιότητα είναι ότι κυρίαρχοι ήταν τότε, όπως και τώρα, οι Γερμανοί, λιγότερο ή περισσότερο εκλεπτυσμένοι. Το πιο ενδιαφέρον είναι όμως ότι πέριξ των κατακτητών τότε, όπως και τώρα συμβαίνει, λειτουργούσε ένα εγχώριο πολιτικοοικονομικό σύστημα με ποικίλες προεκτάσεις.
Η κλασική ρήση ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται, εδώ έχει μια αξιοπρόσεκτη εφαρμογή. Και επειδή η ιστορική αλήθεια είναι ανώτερη από κάθε επιμέρους πολιτική ή άλλη σκοπιμότητα, αξίζει να εμβαθύνουμε σε κάποιες άγνωστες πτυχές που θα έπρεπε να επισημανθούν.
Δυστυχώς επειδή η σύγχρονη ιστορία, ιδιαίτερα δε η κρίσιμη δεκαετία 1940, έχει μέχρι σήμερα συστηματικά κακοποιηθεί ένθεν κακείθεν, πολλά είναι τα αξιοσημείωτα που έχουν αποκρυβεί ή διαστρεβλωθεί.
Περισσότερο παρά ποτέ, τώρα είναι η ώρα να τα εντοπίσουμε, να τα μελετήσουμε με υπευθυνότητα, να τα δούμε με ανοιχτή ματιά και οπωσδήποτε ανεπηρέαστα από προκαταλήψεις ή σκοπιμότητες.
Η άγνοια και η ημιμάθεια συνέβαλαν σε μια παραμόρφωση του πολιτικού συστήματος κατά τη μεταπολεμική περίοδο, με αποτέλεσμα να καταστεί αυτό ένα επικίνδυνο μόρφωμα για τη χώρα μας, που αδίστακτα οδήγησε τον λαό μας στην εξαχρείωση και την εξαθλίωση.
Οι πολιτικές οικογένειες
Το μέγα ζητούμενο είναι κάποτε να ξαναδούμε υπό άλλη οπτική γωνία την πορεία των πολιτικών οικογενειών που διαχρονικά κυριαρχούν. Στην κατοχική περίοδο 1941-44 εμφανίζονται κάποιες τέτοιες οικογένειες, οι επίγονοι των οποίων συνεχίζουν μέχρι σήμερα να διαχειρίζονται τις τύχες της χώρας. Κατά κανόνα πρόκειται για γενάρχες οικογενειών, που – αν και αρχικά συνεργάστηκαν με τον κατακτητή – πρόλαβαν να καλύψουν την όποια επιλήψιμη δραστηριότητά τους.
Ο εγγονός Γιώργος Παπανδρέου θεωρείται σήμερα ο υπαίτιος της τόσο δραματικής εμπλοκής της χώρας μας στο μνημόνιο. Ίσως ποτέ να μην λογοδοτήσει για τις συγκεκριμένες ευθύνες του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ιστορικά θα βγει ανέγγιχτος.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τους άλλους δύο αδελφούς του, εκ των οποίων ο ένας φέρεται να κερδοσκόπησε με τα cds και ο άλλος να ανέλαβε μυστικές αποστολές στο εξωτερικό.
Όμως ο παππούς Γεώργιος Παπανδρέου, που μεταπολεμικά υπήρξε τρεις φορές πρωθυπουργός, στην αρχή της γερμανικής κατοχής υπήρξε μυστικοσύμβουλος του στρατηγού Τσολάκογλου (βλ. και το προσφάτως εκδοθέν βιβλίο μου «Ιστορία της Κατοχής», Εκδ. Λιβάνη, τόμ. α΄, σελ. 250), αναπτύσσοντας τη θεωρία πώς «να τα έχουμε καλά με τον κατακτητή». Οι ιταλικές εφημερίδες της εποχής είχαν φιλοξενήσει δηλώσεις του Γ. Παπανδρέου υπέρ της μεσογειακής πολιτικής της φασιστικής Ιταλίας!
Ο πατέρας του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη είχε διορισθεί επί Κατοχής στην επίζηλη θέση του γενικού γραμματέα της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, λόγω της στενής φιλίας του με τον Γεώργιο Μερκούρη, αρχηγό του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος και συμμετείχε στο άτυπο συμβούλιο των «Πέντε Γιώργηδων», που καθόριζαν κάθε βράδυ την τιμή της χρυσής λίρας στη μαύρη αγορά!
Βεβαίως ο Γεώργιος Σημίτης εγκαίρως μεταστράφηκε προς την Αριστερά και την άνοιξη του 1944 ανέβηκε στα βουνά, αναλαμβάνοντας γενικός διοικητής Ρούμελης. Κατηγορήθηκε τότε ότι υπήρξε υπαίτιος εξαφάνισης 8.000 λιρών που είχαν στείλει οι Σύμμαχοι (βλ. «Μακεδονία» 13.6.1945).
Ο Θάνος Καραμανλής, εξάδελφος του Κωνσταντίνου Καραμανλή, υπήρξε συνεργάτης των Γερμανών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Καταδικάστηκε ως δοσίλογος και μεταπολεμικά προτίμησε να εγκατασταθεί μόνιμα στη Γερμανία. Ένας άλλος, ο Δανιήλ Καραμανλής, που έγινε καλόγερος στο Άγιον Όρος καταδικάστηκε ως δοσίλογος και μάλιστα ως βουλγαρόφιλος σε πολυετή φυλάκιση.
Ο παππούς του υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, που υπέγραψε το μνημόνιο και έτσι μας υποχρέωσε να αποποιηθούμε την εθνική μας κυριαρχία το 2010, είχε δημιουργήσει το περίφημο εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας στην Πτολεμαΐδα, χάρις σε μια υπογραφή του Τσολάκογλου.
Για τον θείο του, τον πολιτικό Μιχάλη Παπακωνσταντίνου, που υπηρέτησε ως διερμηνέας των Γερμανών στην Κοζάνη, έχει γίνει εκτενής λόγος στο παρελθόν. Ένας στενός συγγενής του τελευταίου, ο Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου, την ίδια εποχή καταδικάστηκε ως πράκτορας της Γκεστάπο στη Θεσσαλονίκη.
Ο γενάρχης της οικογένειας Μεϊμαράκη στο Ηράκλειο, ο πολιτικός Βασίλειος Μεϊμαράκης, δεν είχε διστάσει να καταγγείλει με αποτροπιασμό τις «ωμότητες» των συμπατριωτών του κατά των Γερμανών αλεξιπτωτιστών στη Μάχη της Κρήτης, ενώ δήλωνε ότι τασσόταν στο πλευρό της κυβέρνησης Τσολάκογλου («Ελεύθερον Βήμα» 5.6.1941). Άλλα μέλη της οικογένειας Μεϊμαράκη διαδραμάτισαν επιλήψιμο ρόλο κατά τη διάρκεια της Κατοχής στην Κρήτη.
Ο παππούς του σημερινού υπουργού Επικρατείας και βουλευτή της Ν.Δ. Σίμου Κεδίκογλου, βεβαίως και του συνώνυμου βουλευτή του ΠΑΣΟΚ, συνεργάστηκε στην Κατοχή με τους Γερμανούς ως διερμηνέας τους.
Παππούς του σημερινού ευρωβουλευτή της «Δράσης» Θεόδωρου Σκυλακάκη ήταν ο γνωστός απότακτος συνταγματάρχης που στα μέσα της δεκαετίας 1930 ήταν αρχηγός της φασιστικής Οργάνωσης Εθνικού Κυριάρχου Κράτους, στη συνέχεια έγινε υπουργός Εσωτερικών του Ιω. Μεταξά και λίγο πριν από τον πόλεμο συμμετείχε σε συνωμοσία γερμανοφίλων για την ανατροπή του καθεστώτος.
Θα μπορούσαν να αναφερθούν και αρκετά άλλα ονόματα επιγόνων, που ανεξάρτητα από τη σημερινή κομματική τοποθέτησή τους, σεμνύνονται για τις οικογενειακές καταβολές τους σε σχέση με την κατοχική περίοδο 1941-44. Κάποιοι πιο εξειδικευμένοι από τον γράφοντα θα μπορούσαν επιτυχώς να αναπτύξουν το ψυχοκοινωνικό πλαίσιο αυτών των συσχετισμών.
Θα θυμούνται οι αναγνώστες ότι πριν λίγα χρόνια έγινε ένα θορυβώδες γαμήλιο πάρτι στο ιστορικό θωρηκτό μας «Αβέρωφ». Η κοινή γνώμη εξερράγη από την έλλειψη σεβασμού στη σύγχρονη ιστορία. Ασφαλώς όμως θα ήταν πολύ πιο εξοργισμένη αν γνώριζε ότι ο γαμπρός ήταν εγγονός του Φιλήμονα Πατίτσα, που επί Κατοχής αρθρογραφούσε υπέρ των Γερμανών και ταυτόχρονα ανέλαβε πολιτικά αξιώματα”.
Του Δημοσθένη Κούκουνα
[Πηγή]
Το είδαμε εδώ