Ουάσινγκτον: Η γρίπη είναι ένας πολύ «ύπουλος» ιός. Εισχωρεί στα κύτταρά μας, πολλαπλασιάζεται εντός τους και δραπετεύει προκειμένου να μολύνει και άλλα κύτταρα προτού καν το ανοσοποιητικό μας σύστημα πάρει… χαμπάρι ότι ο «εχθρός» βρίσκεται εντός του οργανισμού.
Σαν καλός… κλέφτης κοιτάζει το «ρολόι» του
Τώρα μια μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Cell Reports» δείχνει πώς ο ιός της γρίπης έχει αυτόν τον τέλειο συγχρονισμό προκειμένου να διαπράττει το «έγκλημά» του. Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, όπως κάθε καλός κλέφτης, έτσι και ο ιός της γρίπης χρησιμοποιεί το… ρολόι του ώστε να κάνει τη βρώμικη δουλειά του και να εξαφανιστεί προτού συλληφθεί.
Αυτός ο μηχανισμός μπορεί να αποτελέσει έναν πιθανό θεραπευτικό στόχο για καινούργιες αντι - ιικές θεραπείες και, ακόμη σημαντικότερο, ίσως ανοίξει τον δρόμο ανάπτυξης ασφαλέστερων εμβολίων για τη γρίπη.
Η νέα μελέτη ανήκει σε ειδικούς του Νοσοκομείου «Όρος Σινά» στη Νέα Υόρκη με επικεφαλής τον δρα Μπέντζαμιν Τενούβερ. Οι ερευνητές θέλησαν να ανακαλύψουν πώς ο ιός της γρίπης αποφασίζει να εγκαταλείψει εγκαίρως τον… τόπο του εγκλήματος.
Είδαν ότι ένα από τα γονίδια του ιού φέρει μια αλληλουχία η οποία ελέγχει πώς το γονίδιο κωδικοποιεί για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης. Ωστόσο το γονίδιο αυτό αποδεικνύεται ιδιαιτέρως περίεργο.
Ένα γονίδιο, δύο πρωτεΐνες
Τις περισσότερες φορές κωδικοποιεί για την παραγωγή μιας κύριας πρωτεΐνης, άλλες φορές όμως παράγει μια άλλη πρωτεΐνη η οποία ονομάζεται πρωτεΐνη πυρηνικής εξαγωγής (NEP). Με χρήση μορίων microRNA τα οποία αναστέλλουν τη δραστηριότητα ορισμένων τμημάτων του γονιδίου η ερευνητική ομάδα κατάφερε είτε να επιβραδύνει είτε να επιταχύνει την παραγωγή της NEP.
Στη συνέχεια οι επιστήμονες παρακολούθησαν τη δράση του ιού ενόσω εκείνος μόλυνε αποικίες κυττάρων του πνεύμονα σε καλλιέργεια στο εργαστήριο.
Όπως παρατήρησαν, όταν η παραγωγή της ΝΕΡ ήταν αργή, τότε τα ανοσοκύτταρα ήταν σε θέση να «συλλάβουν» τον ιό προτού εξαπλωθεί σε περισσότερα κύτταρα. Όταν ωστόσο η παραγωγή της πρωτεΐνης επιταχυνόταν ο ιός κατάφερνε να μολύνει το κύτταρο και να διαφύγει ώστε να μολύνει και άλλα κύτταρα.
Ο ιός έχει οκτώ ώρες στη διάθεσή του προτού γίνει αντιληπτός
Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι η πρωτεΐνη ΝΕΡ αποτελεί το «ξυπνητήρι» του ιού το οποίο τον ειδοποιεί πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνει την επόμενη κίνησή του. «Ο ιός της γρίπης έχει περίπου οκτώ ώρες στη διάθεσή του ώστε να πολλαπλασιαστεί επαρκώς προτού το ανοσοποιητικό σύστημα τον αναγνωρίσει και εξαπολύσει επίθεση» εξηγεί ο δρ Τενούβερ. Η πρωτεΐνη ΝΕΡ συσσωρεύεται με τους κατάλληλους ρυθμούς και μόλις συσσωρευτεί μια συγκεκριμένη ποσότητά της στο κύτταρο, ο ιός σταματά να την παράγει και στη συνέχεια… τα μαζεύει για να φύγει την κατάλληλη στιγμή.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ο ιός της γρίπης είναι πιο ‘δριμύς’ από τους ιούς του κοινού κρυολογήματος» σημειώνει ο ερευνητής και συμπληρώνει:«Ακριβώς επειδή μπορεί να μολύνει πολλά κύτταρα του πνεύμονα προτού ‘ξυπνήσει’ το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου». Για τον ίδιο λόγο μπορεί και κάποιος να μας μεταδώσει τον ιό της γρίπης προτού εμφανίσει ο ίδιος συμπτώματα.
Βάση για νέα, πιο ασφαλή εμβόλια
Τα διαφωτιστικά αυτά ευρήματα εκτιμάται ότι μπορούν να αποτελέσουν τη βάση νέων εμβολίων για τη γρίπη τα οποία θα περιέχουν τον ιό που όμως θα διαθέτει… ελαττωματικό «ξυπνητήρι».
Σήμερα τα περισσότερα εμβόλια για τη γρίπη περιέχουν αδρανοποιημένο (νεκρό) ιό. Υπάρχει και εμβόλιο που περιέχει ζωντανό αλλά αποδυναμωμένο ιό- είναι πιο αποτελεσματικό από τα υπόλοιπα- ωστόσο δεν μπορεί να χορηγηθεί στα μικρά παιδιά, στους ηλικιωμένους και γενικότερα στα άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (τα άτομα ακριβώς που κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν επιπλοκές από τη γρίπη).
Ο δρ Τενούβερ ελπίζει ότι ένας ιός με ελαττωματικό «ξυπνητήρι» θα είναι ακόμη πιο αδύναμος (παρότι ζωντανός) και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια σε εμβόλια χωρίς να προκαλεί προβλήματα.
Θεοδώρα Τσώλη
[Πηγή]