SOS για τα µνηµεία της Λιβύης

Σήµα κινδύνου από την UNESCO
για τους αρχαιολογικούς θησαυρούς
της Λιβύης,

(κλικ στην εικόνα)
Πολλοί απ'αυτούς είναι Αρχαιοελληνικοί

Ο οργανισµός προστασίας της παγκόσµιας κληρονοµιάς των Ηνωµένων Εθνών κάλεσε όλες τις αντιµαχόµενες πλευρές στη Λιβύη αλλά και τη διεθνή συµµαχία να εγγυηθούν την ασφάλεια των πολιτιστικών θησαυρών της χώρας, ώστε να µην επαναληφθούν οι λεηλασίες που έζησε η Αίγυπτος κατά τη διάρκεια της εξέγερσης κατά του καθεστώτος Μουµπάρακ. «Από πολιτιστικής άποψης, η Λιβύη είναι.... πολύ σηµαντική για την ανθρωπότητα», τόνισε η Ιρίνα Μπόκοβα, επικεφαλής της UNESCO. Μέχρι στιγµής δεν έχουν αναφερθεί ζηµιές ή βανδαλισµοί στους αρχαιολογικούς χώρους της Λιβύης. Ο οργανισµός του ΟΗΕ πάντως ανησυχεί ιδιαιτέρως για τα µνηµεία που βρίσκονται σε περιοχές κοντά στην Τρίπολη, όπως τα Ρωµαϊκά ερείπια στη Μεγάλη Λέπτιδα και η Φοινικική αγορά στη Σαµπράθα. Σε κίνδυνο βρίσκεται και η Κυρήνη, παλιά Ελληνική αποικία κοντά στη Βεγγάζη που κάποτε δώρισε η βασίλισσα Κλεοπάτρα στον Ρωµαίο στρατηγό Αντώνιο.

«Τα πιο σηµαντικάµνηµεία βρίσκονται κοντάστις ακτές κι εποµένως κινδυνεύουν όλα», δηλώνει από την πλευρά της στην εφηµερίδα «Λα Ρεπούµπλικα» η καθηγήτρια Μπάρµπαρα Μπάριτς. «Αυτό που µε τροµάζει δεν είναι µόνο οι έξυπνες βόµβες της συµµαχίας αλλά και η σκέψη ότι τα µέρη αυτά θα µπορούσαν να γίνουν θέατρα συγκρούσεων», προσθέτει. Την ίδια ανησυχίαµοιράζεται και ο καθηγητής Σαβίνο ντι Λέρνια προσθέτοντας ακόµη έναν παράγοντα κινδύνου. «Αυτό που φοβάµαι είναι ότι οι αρχαιολογικοί θησαυροί µπορεί να χρησιµοποιηθούν ωςµέσο πίεσης ή αντεκδίκησης. Φτάνει να θυµηθούµε τα αγάλµατα του Βούδα που κατέστρεψαν οι Ταλιµπάν στο Αφγανιστάν».

Οι αρχαιολογικοί θησαυροί στη Λιβύη βρίσκονται σε αρχαίες αποικίες Ελλήνων, Φοινίκων και Ρωµαίων. Η Ιρίνα Μπόκοβα απηύθυνε έκκληση τόσο στους Λίβυους όσο και στις χώρες που συµµετέχουν στη διεθνή συµµαχία και εµπλέκονται στους βοµβαρδισµούς κατά του καθεστώτος του Μουαµάρ Καντάφι να σεβαστούν τη Συνθήκη της Χάγης για την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς σε καιρό πολέµου. Η συνθήκη αυτή υπεγράφη το 1954 µε αφορµή την καταστροφή της ∆ρέσδης από τις συµµαχικές δυνάµεις στον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Η Λιβύη δεν υπέγραψε ποτέ τη συνθήκη – αν και φιλοξενεί πλήθος αρχαιολογικών θησαυρών στο έδαφός της. Η Κυρήνη για παράδειγµα διαθέτει µνηµεία που ξεπερνούν σε αριθµό αθροιστικά τα µνηµεία της Ολυµπίας και των ∆ελφών. Εξίσου σηµαντικά είναι τα µνηµεία της προϊστορικής περιόδου. Κοντά στην πόλη Ζέµπελ Ακχντάρ, στην Κυρηναϊκή, υπάρχει ένα τέτοιο µέρος το οποίο έµεινε επί δεκαετίες κλειστό καθώς αποτελούσε συγχρόνως στρατιωτική περιοχή. Τελικά παραδόθηκε στην αρχαιολογική σκαπάνη το 2007 χάρις στις επίµονες προσπάθειες του Πανεπιστηµίου του Κέµπριτζ. «Είναι ένα µέρος πολύ µεγάλης αρχαιολογικής αξίας για την κατανόηση του εποικισµού της Μεσογείου από τον χόµο σάπιενς που προερχόταν από την υποσαχάρια Αφρική», επισηµαίνει η καθηγήτρια Μπάρµπαρα Μπάριτς, η οποία διδάσκειΠροϊστορική Εθνογραφία στη Ρώµη και συµµετέχει εδώ και τέσσερις δεκαετίες σε ανασκαφές στη Λιβύη.

ΤΟ ΠΛΗΓΜΑ.
Οι ανησυχίες των αρχαιολόγων και της UNESCO δεν είναι αβάσιµες. Τις πρώτες ηµέρες των βοµβαρδισµών κατά των εξεγερθέντων, η λιβυκή πολεµική αεροπορία χτύπησε την πόλη Ναλούτ, στη ∆υτική Λιβύη, όπου υπάρχει ένα µεσαιωνικό κάστρο. Οι περισσότεροι αρχαιολογικοί θησαυροί εξάλλου βρίσκονται κοντά σε κατοικηµένες περιοχές. «Οι συµµαχικές δυνάµεις» – διαµαρτύρεται η καθηγήτρια Μπάριτς – «βοµβάρδισαν κοντά στην πόλη της Σάµπα, κοντά στην περιοχή που πραγµατοποιεί ανασκαφές η οµάδα της οποίας ηγούµαι».

Ηδη βόµβες έχουν πέσει κοντά σε περιοχές όπου γίνονται ανασκαφές στην πόλη Σάµπα.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ευχαριστώ την Λήδα για το e-mail

Για την συνέχεια του αρθρου (ΕΔΩ)